BİZ

Biz (Roman)
Yevgeni Zamyatin
Çev: Algan Sezgintüredi
Versus Kitap: 103,
İstanbul, Şubat 2010 (2.Baskı)
ISBN: 978-605-5691-07-3,
246 Sayfa,

Kitabın kapağında "ölmeden önce okunması gereken 1001 kitap" arasında olduğu belirtilmiş.
Le Guin de "Şimdiye kadar yazılmış en iyi bilim-kurgu roman, klasik bir karşı ütopya." demiş.

Benim bu yıl içinde okuduğum Bogdanov'un "Kızıl Yıldız"ından ve Huxley'in "Cesur Yeni Dünya"sından sonra aynı türde ve birbirini etkilediği belirtilen üçüncü kitap.

Doğrusu onlardan çok farklı gelmedi bana. 1920'de yazılmış olması, bazı ayrıntıların yeterince işlenmemiş olması, henüz ne olacağı belli olmayan bir "yeni ülke"nin gelecekteki yaşamı ve insanlarına dair sonradan bir bölümü gerçekleşen öngörüleri olması ve insanın "özgürlük"le ilgili tutum ve davranışlarını sorgulaması bakımından dikkât çekici.

Olayın bir "kadın-erkek" ilişkisi üzerinden ve onun duygusallığı ve duyarlılığıyla ortaya konulmuş olması da bence okumayı kolaylaştırmış olması dışında bence onun bir zaafı.

Karşı ütopya türü kitapları okumaya yeltenenlerin bence ilk okumaları gereken kitap olmalı, çünkü daha sonrakilerden sonra okumadıklarında bu kitap onlara "zayıf" gelecek.
Yine de mutlaka okunması gerektiğine katılıyorum.

30.11.2010 / (917/44)
Yazarla ilgili bilgi: Wikipedi

Kitabı Yayınlayan Yayınevindeki Sayfası:
http://www.versuskitap.com/tanim.asp?sid=IRVTM0MYH4T2PVTUQ1FT

Kitapla ilgili Birgün Gazetesi'nde çıkan bir yazı:
http://www.kitaphaber.net/biz-yevgeni-zamyatin/

RÜZGÂRIN TERSİ

Rüzgârın Tersi (Roman)
Milorad Pavic
Çeviren: Işık Ergüden
Mitos Yayınları, İstanbul, 1993
ISBN: 975-7468-63-0,
143 Sayfa,


Gerek biçimi, gerekse içeriği ile çok güzel bir kısa roman yani bir "novela".

Yazarı Milorad Pavic Nobel Edebiyat Ödülü'ne de aday olarak önerilmiş, tanınmış bir Sırp yazar. Çok sayıda kitabı var. 1929'da doğmuş ve yaklaşık bir yıl önce 30 Kasım 2009'da yaşamını yitirmiş. "Hazar Sözlüğü" konusunda bir uzman. Türkiye'de Agate ve Mitos Yayınları'ndan yayınlanmış kitapları var.

Rüzgârın Tersi pek çok farklı kategori içerisinde değerlendirilebilecek bir roman. Ama beni çarpan kullanılan dil yani "sözcükler" ve onlara verilen "anlam"larla ilgili yaratıcılıklar ve buluşlar oldu. Sağlam bir kurgu ve sürükleyiciliği sağlayan ayrıntılar var. Üstelik bunu "saçma ve anlamsız"lığın sınırlarında oynayarak yapıyor.

Yazar bu romanı 1991'de yazmış, iki yıl içinde de Mitos yayınlamış. Romanda bireysel düzlemde ve tarihsel-toplumsal boyutta bir savaş ele alınıyor. Aslında fiilen romanın yazılmasından sonra Mart 1992'de başlamasına karşın bence anlatılan savaş "Yugoslavya İç Savaşı". En azından ona doğru giderken yaşanılan süreç soyut olarak ortaya konuluyor.

Diğer yandan kitabın içinde belki de 3-4 romanın olduğunu düşündüm, hepsi de her an, hemen yazılabilecek nitelikte.

Aslında birbirine doğru akan iki roman fiziksel olarak da bu kitabın içinde yer alıyor. Kız Kulesi'nin kahramanları "Hero ile Leandros" tıpkı öyküdeki gibi bir ışığın peşinden birbirlerine doğru giderken aslında başka yerlere gidiyorlar ve okuru da götürüyorlar.

Yalnızca "Kabalcı Kitabevi"nin ucuz kitap reyonunda bulunabilen nüshalarını bitmeden alın ve bence defalarca okuyun. Seveceksiniz.

Kitabın girişinden bir cümle:
"Erkek, bir şeyin yarısıydı. Belki ondan daha güçlü, daha büyük, daha güzel bir bütünün güzel, güçlü ve yetenekli yarısı. Demek ki, yüce ve kavranılamaz bir şeyin büyülü yarısıydı. Kadın, bir bütüncü. Küçük, yolunu şaşırmış, ne çok güçlü ne çok uyumlu bir bütündü, ama bütündü."


22.11.2010 / (916/43)

Kitabı Yayınlayan Yayınevindeki Sayfası:
http://mitosboyut.net/index.php?option=com_mtree&task=viewlink&link_id=64&Itemid=0
(*) Yazarın fotoğrafı Wikipedi'den alınmıştır.

MYRA

Myra (Roman)
Gore Vidal
Çeviren: İrem Sağlamer
Ayrıntı Yayınları:127,
İstanbul, Temmuz 1995
ISBN: 978-975-539-084-7,
171 Sayfa,

Aykırı bir yazarın filmi de yapılmış güzel bir eseri. Transseksüelliği anlatıyor ve bunu yaparken de aslında "modern" Amerikan kültürünü yeriyor.

Kısa ama bence bir "kült" roman. "Myra" ya da "Myron" Breckenridge'in transseksüellik öyküsünün, Amerikan müzik, sinema, gösteri dünyası ve kültürü çevrelerinde başından geçen ilginç olayları sergiliyor ve aslında da eleştiriyor.

Elime "ucuzladığı" dönemde geçti; okudum ve beğendim.

Okurken bir çok şey düşündüm. Kitap 1968 yılında yani tam 42 yıl öne yayınlanmış. Yayınlandıktan iki yıl sonra bir çok ünlü sanatçının yer aldığı inanılmaz bir kadroyla filmi yapılmış. Fİlmin Türkiye gelip gelmediğini ve gösterilip gösterilmediğini araştırmama karşın bir bilgi edinemedim. Gözterilmemiş olması büyük olasılık.

Aslında gösterilmemesi de doğal geliyor bana. Çünkü bu konunun hem de bu tarzda sergilenmesi için "eşitlik"ten yana ve "ayrımcılık karşıtı" olma açısından katetmemiz gereken çok büyük mesafe olduğunu düşünüyorum. Bence henüz oralarda değiliz...

Filmini izleyemesek bile kitabı bulup okumak mümkün, öneririm.

15.11.2010 / (915/42)

Kitabı yayınlayan yayınevinin sayfası:
http://www.ayrintiyayinlari.com.tr/

Kitaptan yapılan filmle ilgili bilgi sayfası:
http://www.imdb.com/title/tt0066115/

CLARA'NIN GECELERİ

Clara'nın Geceleri (Roman)
Catherine Locandro
Çev: Şilan Evirgen
Artıbir Kitap:37/PMP Basın Yayın,
İstanbul, Eylül 2007
ISBN: 978-975-606-350-7,
108 Sayfa,

Bir biyografik roman denemesi. Gündüz ve gece iki farklı yaşamı, kimliği ve yüzü olan bir kadının yaşadıkları.
Catherine Locandro aslında bir "dizi yazarı"ymış, ayrıca bir de belgesel film senaryosu kaleme almış. Bu kitabından sonra yazdığı "Souers" adlı kitabı daha büyük bir başarı sağlamış.

Her yerde, herkesin yaşayabileceği iki yaşam. İyi öykülendirilmiş ve iyi anlatılmış. Heyecan ve merak unsuru da tam ve yerinde. Burada anlatılan hikaye de bir film senaryosu olabilecek nitelikte. Dolayısıyla okuması keyifli.

Üstelik "ucuz kitaplar" arasında bulunabiliyor.

13.11.2010 / (914/41)

Kitabın yayınevinin sayfası:
http://www.artibirkitap.com/

BİR ERMENİ DOKTORUN YAŞADIKLARI

Bir Ermeni Doktorun Yaşadıkları
Garabet Haçeryan'ın İzmir Güncesi (Günce)
Derleyen: Dora Sakayan
Çev: Atilla Tuygan
Belge Yayınları: 503, Yaşam ve Anılar;
İstanbul, Ocak 2005
ISBN: 979-975-344-307-3,
107 Sayfa,

Bu topraklarda etnik köken olarak Türk, inanç bakımından da müslüman olmayanların yaşadıkları olumsuzluklara, baskıları anlatan anıları ve yaşanmışlıkları, aslında hepimizde olması gereken bir duyarlık nedeniyle ulaşabildikçe öğrenmeye çalışıyorum. Ama bu kez bunun ötesinde bir "hekim"in en sıkıntılı anlardan birisinde yaşadıklarını öğrenmek için bu kitabı almıştım.

Yaşanan bu yoğun ve şiddetli "acı"lara dair yeni örnekleri öğrenmek artık şaşırtmıyor beni; ama bu kitabı okurken yine çok şaşırdım. Çünkü anlatılanlar "bana asla olmaz" diye düşünen, saygın bir mesleği, sosyal statüsü ve varlığı olan bir insanın, bir "hekimin" de tüm ailesi ve yakınlarıyla birlikte aynı şeyleri yaşayacağını gösteriyordu. Üstelik o insan bir "kahramanlık destanı olarak bayraklaştırılan "Çanakkale Savaşı'nın adsız kahramanlarından birisi" olduğu halde bunlar başına gelmişti.

Kitabı okuyup bitirdiğimde en sonuna bir not düştüm:
"Bu yükü taşıyamaz bu ülke ve bu ülkenin insanları. Önce özür ve af dileyerek bu yükten kurtulmak gerekir."

Bunu daha önce de bir imza kampanyasına katıldığım sırada da yinelemiştim. Ama şimdi bunun bireysel olarak yapmanın yetmediğini düşünüyorum.

Farklı alanlardaki kurumlar olarak da bunu yapmak gerekiyor. Örneğin bu meslektaşlarının yaşadıklarından yola çıkarak "hekim"lerin de içinde yer aldıkları örgütleri aracılığıyla toplu olarak bunu yapmaları, sonra da onların belleklerden silinmemesi için bu dileklerini yaşamın içinde de gerçekleştirmeleri gerekiyor.

10.11.2010 / (913/40)

NOT: Bu kitabın yayıncısı ve çevirmeni bu kitaptan dolayı yargılanmıştır.

Kitabı derleyen ve Dr. Garabet Haçeryan'ın torunu Dora Sakayan'ın sitesi:
http://dorasakayan.com/

Kitapla ilgili bir tanıtım yazısının bağlantısı:
http://www.hyetert.com/yazi3.asp?Id=653&DilId=1

Kitapla ilgili olarak yazdığım bir yazının bağlantısı:
http://www.bianet.org/biamag/toplum/126102-yuzlesmeye-katki-ve-katilim-icin

ÇİVİSİ ÇIKMIŞ DÜNYA

Çivisi Çıkmış Dünya (Deneme)
Amin Maalouf
Çev: Orçun Türkay
Yaı Kredi Yayınları,
İstanbul, Eylül 2009 (7. Baskı)
ISBN:978-975-08-1618-5,
216 Sayfa,


Dünyanın üzerinde yaşayan toplumların yakın geçmişinin ışığında geleceğini irdeleyen bir kitap. Uygarlıklarımızın tükenmemesi için bir tür "öneriler kitabı" da diyebiliriz.
Bir yazar ama sıradan bir "dünya vatandaşı" olarak, okurlarına yani kendi gibi diğer "dünya vatandaşları"na sesleniyor.

Çözümleme ve önerilerin tümüne katılınmasa bile gerçekliği, kendi boyutundan ifade ederken yaşadığı "insani kaygı"ya katılmamak olası değil. Bazı çok çarpıcı ve doğru saptamaları da var.

Ancak toplumların "karar veren/uygulayan" olduğu konusundaki kanaati, onu dünyanın kötüye gidişinin gerçek sorumlularını işaret etmekten alıkoyuyor.

Toplumlara ve insanlara birşey söylemeden önce "dünyaya egemen küresel kapitalizm"in sorumlularına birşeyler söylemeliydi kanımca.

Böyle yapınca kuşkusuz hem söylenecek sözler, hem de söyleniş biçimi değişecekti kuşkusuz. Ama o zaman böyle bir "çok satan" kitap olur muydu, tabii tartışılır.

06.11.2010 / (912/39)

Kitabın Yayınevindeki Sayfası